Ustawa o gospodarce nieruchomościami

Ustawa o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 roku (Dz. U. z 1997 r., Nr 115, poz. 741) to podstawowy akt prawny, określający zasady zarządzania nieruchomościami na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Określa on zasady:

1. gospodarowania nieruchomościami należącymi do Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego;

2. podziału nieruchomości;

3. scalania nieruchomości;

4. pierwokupu nieruchomości;

5. wywłaszczania nieruchomości;

6. zwrotu wywłaszczonych nieruchomości;

7. wyceny nieruchomości;

8. działalności zawodowej związanej z gospodarowaniem nieruchomościami;

9. udziału w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej.

Przepisy te nie mają zastosowania dla nieruchomości, które służą do wykonywania zadań placówek zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu przepisów o służbie zagranicznej.

Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego

Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego z dnia 11 kwietnia 2003 roku (Dz. U. z 2003 r., Nr 64, poz. 592) to podstawowa ustawa prawa rolnego, określająca zasady kształtowania ustroju rolnego państwa poprzez:

1. poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych;

2. przeciwdziałanie nadmiernej koncentracji nieruchomości rolnych;

3. zapewnienie prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwach rolnych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach.

Ustawa między innymi: nadaje prawo pierwokupu nieruchomości rolnej jej dzierżawcy (pod warunkiem, że dzierżawa trwała co najmniej 3 lata, a umowa dzierżawcza została sporządzona na piśmie), wprowadza pojęcie gospodarstw rodzinnych (do 300ha powierzchni) i reguluje ich sprzedaż, a także zrównuje warunki zakupu nieruchomości rolnej dla nabywców polskich i zagranicznych (a jednym z nowych obostrzeń jest obowiązek posiadania przez kupującego wykształcenia co najmniej średniego lub zasadniczego zawodowego – przy czym nie musi to być wcale wykształcenie rolnicze).

Kodeks cywilny

Ustawa „Kodeks cywilny” z dnia 23 kwietnia 1964 roku (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93) to podstawowy akt prawny regulujący prawo cywilne. Wejście w życie kodeksu cywilnego zmieniło bądź unieważniło (całkowicie lub w części) między innymi:

1. ustawę o obrocie nieruchomościami rolnymi z dnia 13 lipca 1957 roku (Dz. U. z 1957 r., Nr 39, poz. 172);

2. ustawę o ograniczeniu podziału gospodarstw rolnych z dnia 29 czerwca 1963 roku (Dz. U. z 1963 r., Nr 28, poz. 168);

3. rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o własności lokali z dnia 24 października 1934 roku (Dz. U. z 1934 r., Nr 94, poz. 848).

Większość przepisów dotyczących nieruchomości znajduje się w Księdze Drugiej kodeksu, zatytułowanej Własność i inne prawa rzeczowe i obejmującej artykuły 126-352.